BÀI 2. PHƯƠNG PHÁP SỬ DỤNG BẢN ĐỒ TRONG HỌC TẬP ĐỊA LÍ VÀ TRONG ĐỜI SỐNG

 BÀI 2. PHƯƠNG PHÁP SỬ DỤNG BẢN ĐỒ TRONG HỌC TẬP ĐỊA LÍ VÀ TRONG ĐỜI SỐNG

I. SỬ DỤNG BẢN ĐỒ TRONG HỌC TẬP ĐỊA LÍ

- Vai trò:

+ Giúp tìm hiểu kiến thức về tự nhiên, kinh tế - xã hội.

+ Rèn luyện các kĩ năng đọc bản đồ, vẽ lược đồ, tính toán, so sánh, nhận xét, phân tích,…

- Để sử dụng hiệu quả bản đồ, cần tiến hành:

+ Xác định yêu cầu, mục đích việc sử dụng bản đồ.

+ Lựa chọn bản đồ phù hợp với nội dung hay mục đích cần tìm hiểu.

+ Định hướng những nội dung cần khai thác từ bản đồ, sau đó lần lượt khai thác từng nội dung.

+ Hiểu rõ mối quan hệ tương hỗ và nhân quả giữa các đối tượng địa lí, đồng thời phải biết phát huy tư duy không gian.

II. SỬ DỤNG BẢN ĐỒ TRONG ĐỜI SỐNG

- Bản đồ được sử dụng trong nhiều hoạt động và lĩnh vực của đời sống xã hội: sinh hoạt hàng ngày; sản xuất, kinh doanh dịch vụ hay các dự án; quân sự.

- Cách sử dụng bản đồ trong 1 số hoạt động đời sống:

* Xác định vị trí

- Đối với bản đồ truyền thống: xác định vị trí địa lí của 1 người/vật/địa điểm trên bản đồ chủ yếu dựa vào hệ thống kinh, vĩ tuyến => tọa độ địa lí và vị trí.

- Đối với bản đồ số: việc xác định vị trí phải dựa vào GPS.

* Tìm đường đi

- Bước 1: chọn bản đồ hành chính hoặc bản đồ giao thông có địa danh cần tìm.

- Bước 2: xác định vị trí xuất phát và điểm đến trên bản đồ.

- Bước 3: xác định lộ trình bằng cách chọn tuyến đường gần nhất nối vị trí xuất phát và điểm đến.

* Tính khoảng cách địa lí

Cách tính:

- Đo khoảng cách giữa 2 địa điểm trên bản đồ.

- Căn cứ vào tỉ lệ bản đồ để tính khoảng cách trên thực tế.


......................................idialy.com......................................

Trả lời câu hỏi mục I trang 14 SGK Địa lí 10

Dựa vào hình 2 và hiểu biết của bản thân, em hãy:

- Kể tên một số dãy núi có hướng tây bắc – đông nam ở nước ta.

- Xác định các khu vực địa hình có độ cao dưới 50 m.

 


Phương pháp giải:

- Quan sát hình 2, kết hợp hiểu biết của bản thân.

- Đọc bảng chú giải ở hình 2 để biết được màu sắc thể hiện độ cao địa hình dưới 50 m và xác định trên bản đồ.

Lời giải chi tiết:

- Một số dãy núi có hướng tây bắc – đông nam ở nước ta:

+ D. Hoàng Liên Sơn;

+ D. Trường Sơn;

+ D. Pu đen đinh;

+ D. Pu sam sao,…

Các khu vực địa hình có độ cao dưới 50 m:

+ Đồng bằng sông Hồng;

+ Đồng bằng Duyên hải miền Trung;

+ Đồng bằng sông Cửu Long.


Trả lời câu hỏi mục 1 trang 16 SGK Địa lí 10

Em hãy sử dụng bản đồ số trên thiết bị điện tử có kết nối internet để xác định vị trí hiện tại của bản thân và chia sẻ vị trí đó với bạn của em.

Giải chi tiết:

Sử dụng Google Map trên điện thoại thông minh (nhớ bật định vị) để xác định vị trí hiện tại của bản thân và chia sẻ vị trí đó với bạn của em.

Trả lời câu hỏi mục 2 trang 16 SGK Địa lí 10

Dựa vào thông tin trong bài, em hãy trình bày cách tìm đường đi trên bản đồ truyền thống.

Phương pháp giải:

Đọc thông tin trong mục 2 (Tìm đường đi) để trả lời câu hỏi.

Giải chi tiết:

Cách tìm đường đi trên bản đồ truyền thống:

- Bước 1: chọn bản đồ hành chính hoặc bản đồ giao thông có địa danh bạn cần tìm.

- Bước 2: xác định vị trí xuất phát và điểm đến trên bản đồ.

- Bước 3: xác định lộ trình bằng cách chọn tuyến đường ngắn nhất nối vị trí xuất phát và điểm đến.


Trả lời câu hỏi mục III trang 16 SGK Địa lí 10

Em hãy tính khoảng cách từ địa điểm A đến địa điểm B (theo đường chim bay), biết khoảng cách đo được trên bản đồ là 5 cm và bản đồ có tỉ lệ 1 : 200 000.

Phương pháp giải:

- Bản đồ tỉ lệ 1 : 200 000, tức 1 cm trên bản đồ tương ứng 200 000 cm ngoài thực tế.

- Khoảng cách 2 điểm A và B đo được trên bản đồ là 5 cm => khoảng cách trên thực tế là 5 x 20 000.

Lời giải chi tiết:

Khoảng cách từ địa điểm A đến địa điểm B (theo đường chim bay) là:

5 x 20 000 = 100 000 cm (hay 1 km).

Luyện tập

Giải bài luyện tập trang 16 SGK Địa lí 10

Em hãy trình bày cách tìm đường đi từ nhà em đến trường bằng bản đồ truyền thống hoặc bằng bản đồ số.

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức đã học về xác định vị trí và tìm đường đi.

Lời giải chi tiết:

Ví dụ: Cách tìm đường đi từ nhà em đến trường bằng bản đồ số.

- Bước 1: Dùng điện thoại thông minh mở ứng dụng Google Map (nhớ bật định vị).

- Bước 2: Nhập địa điểm nơi em muốn đến.

- Bước 3: Nhấn tìm kiếm.

Vận dụng

Giải bài vận dụng trang 16 SGK Địa lí 10

Em hãy sưu tầm một bản đồ du lịch Việt Nam, xác định quãng đường đi từ bãi biển Cửa Lò (tỉnh Nghệ An) đến Cố đô Huế (tỉnh Thừa Thiên Huế) và vẽ lại thành 1 bản đồ mô phỏng thể hiện một số điểm du lịch trên đường đi.

Phương pháp giải:

Sưu tầm một bản đồ du lịch Việt Nam trên internet hoặc Atlat Địa lí Việt Nam.

Lời giải chi tiết:



=> Em dựa vào hình trên để vẽ lại thành 1 bản đồ mô phỏng thể hiện một số điểm du lịch trên đường đi từ bãi biển Cửa Lò (tỉnh Nghệ An) đến Cố đô Huế (tỉnh Thừa Thiên Huế).


................................................
Tài liệu Địa Lý được idialy.com sưu tầm dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo.

iDiaLy.com - Tài liệu , videos địa lý miễn phí
- Kênh youtube.idialy.com
- Kênh tiktok.idialy.com
- Nhóm: nhom.idialy.com - group.idialy.com - iDiaLy.HLT.vn
- Trang: trang.idialy.com - fanpage.idialy.com - DiaLy.HLT.vn
- Webiste/app: idialy.com
Lop4.idialy.com - Lop4.HLT.vn
Lop6.idialy.com - Lop6.HLT.vn
Lop7.idialy.com - Lop7.HLT.vn
Lop8.idialy.com - Lop8.HLT.vn
Lop9.idialy.com - Lop9.HLT.vn
Lop10.idialy.com - Lop10.HLT.vn
Lop11.idialy.com - Lop10.HLT.vn
Lop12.idialy.com - Lop10.HLT.vn
giaoan.idialy.com - giaoan.HLT.vn
tracnghiem.idialy.com
bieudo.idialy.com
atlat.idialy.com
tinhtoan.idialy.com
sodotuduy.idialy.com
dethi.idialy.com
Tải app iDiaLy.com cài vào điện thoại của bạn để không hiện quảng cáo nhé
iDiaLy.com - Tài liệu Địa Lý miễn phí


Bài 2. Phương pháp sử dụng bản đồ trong học tập địa lí và trong đời sống trang 9, 10, 11 SBT Địa lí 10 - Chân trời sáng tạo

Câu 1 1

Để tính được khoảng cách thực tế của hai điểm trên bản đồ phải căn cứ vào

A. tỉ lệ bản đồ.

B. các kinh tuyến.

C. các vĩ tuyến.

D. kí hiệu bản đồ.


Phương pháp giải:

- Đọc thông tin trong mục 2 (Tính khoảng cách địa lí).

Lời giải chi tiết:

Muốn tính khoảng cách thực tế giữa hai địa điểm trên bản đồ ta làm như sau:

- Căn cứ vào tỉ lệ bản đồ để tính khoảng cách trên thực tế.

=> Đáp án lựa chọn là A

Câu 1 2

Trong đời sống hằng ngày, bản đồ được sử dụng chủ yếu cho việc

A. xây dựng trung tâm công nghiệp.

B. mở các tuyến đường giao thông.

C. xác định vị trí và tìm đường đi.

D. thiết kế các hành trình du lịch


Phương pháp giải:

- Đọc thông tin trong mục 2 (Sử dụng bản đồ trong đời sống)

Lời giải chi tiết:

Trong sinh hoạt hàng ngày, bản đồ dùng để xác định vị trí; tìm đường đi; tính khoảng cách; xem dự báo thời tiết

=> Đáp án lựa chọn là C


Câu 1 3

Trong lĩnh vực quân sự, bản đồ thường được sử dụng để

A. quy hoạch phát triển vùng.

B. xây dựng phương án tác chiến.

C. nghe và xem dự báo thời tiết.

D. xây dựng các hệ thống thủy lợi.


Phương pháp giải:

Đọc thông tin trong mục 2 (Sử dụng bản đồ trong đời sống)

Lời giải chi tiết:

Đối với lĩnh vực quân sự, để xây dựng các phương án tác chiến, lợi dụng địa hình, địa vật trong phòng thủ và tấn công,…càng cần phải sử dụng tốt các loại bản đồ.

=> Đáp án lựa chọn là B


4

Để xác định vị trí của một người, một vật hay một địa điểm trên bản đồ chủ yếu dựa vào

A. phương hướng trên bản đồ

B. hệ thống kí hiệu của bản đồ.

C. hệ thống kinh tuyến, vĩ tuyến.

D. kim chỉ hướng bắc của bản đồ.


Phương pháp giải:

Đọc thông tin trong mục 2 (xác định vị trí)

Lời giải chi tiết:

Việc xác định vị trí địa lí của một người, một vật hay một địa điểm trên bản đồ chủ yếu dựa vào hệ thông kinh, vĩ tuyến, từ đó xác định được tọa độ địa lí và chỉ ra vị trí. 

=> Đáp án lựa chọn là C


Câu 2

Tại sao khi sử dụng bản đồ trong học tập Địa lí, chúng ta cần phải:

1. Xác định yêu cầu và mục đích của việc sử dụng bản đồ.

2. Lựa chọn bản đồ phù hợp với nội dung hay mục đích cần tìm hiểu.

3. Định hướng những nội dung cần khai thác từ bản đồ


Phương pháp giải:

Áp dụng kiến thức thực tế trong quá trình học tập

Lời giải chi tiết:

1. Xác định yêu cầu và mục đích của việc sử dụng bản đồ: Để dễ dàng tìm từ khóa, nội dung chính của yêu cầu đề bài từ đó hướng đến loại bản đồ cần lựa chọn.

2. Lựa chọn bản đồ phù hợp với nội dung hay mục đích cần tìm hiểu: Để dễ dàng tiếp cận với nội dung cần tìm hiểu, tránh mất thời gian

3. Định hướng những nội dung cần khai thác từ bản đồ: Để khai thác được tối đa nội dung cần tìm hiểu từ đó hoàn thành nhiệm vụ được yêu cầu.

Câu 3

Em hãy trình bày các bước chia sẻ vị trí hiện tại của mình trên bản đồ số cho bạn bè hay người thân thông qua một trong các ứng dụng Gmail, Zalo, Messenger, Viber,…

Phương pháp giải:

Áp dụng kiến thức thực tế cuộc sống

Lời giải chi tiết:

- Bước 1: Mở ứng dụng Messenger, vào tin nhắn cho người bạn muốn chia sẻ vị trí

- Bước 2: Nhấn vào (+)  góc trái phía dưới màn hình

- Bước 3: Chọn biểu tượng máy bay giấy và chọn “bắt đầu chia sẻ vị trí”.


Câu 4

Em được tặng một tấm vé xem phim trên đó có ghi địa chỉ rạp chiếu phim. Hãy trình bày cách tìm đường đi từ nhà tới rạp chiếu phim đó bằng ứng dụng Google maps trên điện thoại di động có kết nối Internet

Phương pháp giải:

Áp dụng kiến thức thực tế cuộc sống

Lời giải chi tiết:

- Bước 1: Mở ứng dụng Google Maps

- Bước 2: Nhập địa chỉ rạp chiếu phim ở phần “tìm kiếm”

- Bước 3: Chọn “Đường đi” để xem được đường đi từ vị trí của em đến rạp chiếu phim


Câu 5

Dựa vào hình 2, em hãy tính khoảng cách từ mỏ dầu Bạch Hổ đến nhà máy nhiệt điện Bà Rịa, biết khoảng cách đo được trên bản đồ là 1 cm tỉ lệ bản đồ là 1: 9 000 000


Phương pháp giải:

Dựa vào tỉ lệ bản đồ để tính khoảng cách

Lời giải chi tiết:

Khoảng cách đo được trên bản đồ là 1 cm. Tỉ lệ bản đồ là 1: 9 000 000. Vậy khoảng cách trên thự địa là: 1cm x 9 000 000 = 9 000 000cm = 90km







Lên đầu trang